خانه کشاورز

مبانی خاکورزی

تاریخچه خاکورزي عبارت است از عمليات مکانيکي که به منظور آماده سازي زمين براي زراعت روي خاک انجام مي شود . هدف از خاک ورزي مطلوب ايجاد محيط مناسب براي جوانه زني بذر ، رشد ريشه ، کنترل گياهان هرز ، کنترل فرسايش خاک و کنترل رطوبت خاک است.  بشر طي هزاران سال براي افزايش ميزان توليد مبادرت به خاک ورزي کرده است . از ابزارهاي ابتدايي خاک ورز مي توان گاوآهني سبک و چوبي را نام برد که 3000 سال قبل از ميلاد مسيح در زمينهاي ساحل رودخانه فرات و نيل مورد استفاده قرار مي گرفت.(تصویر 1.1) 

                نخستين گاو آهن مجهز به نوک آهني که ابتدا با دست کشيده مي شد ، بيش از 2000 سال قبل در چين ساخته شد . در طول نخستين قرن ميلادي از گاوميش براي کشيدن ابزارهاي خاک ورز استفاده شد و پس از آن گاوآهنهاي سه تيغه ، ابزارهاي شخم  - کاشت و چنگه ها تکامل يافتند. تيغه هاي آهني حدود 2000 سال قبل در روم ساخته شد و گاوآهن مجهز به اين نوع تيغه با هشت گاو نر و روي خاکهاي سخت و سنگين کشيده مي شد. تکامل چرخ ، پيش بر و صفحه برگردان در ساختار گاوآهن در اوايل قرن چهاردهم در اروپا صورت گرفت.(تصویر 2.1)

 

 

 

 

 

 

 

         

 

        ظهور ابزارهاي خاک ورزي شبيه انواع امروزي از اوايل قرن شانزدهم با عرضه گاوآهني به نام روترهام در انگلستان و اسکاتلند آغاز شد . اصول طراحي اين گاو آهن هنوز معتبر است. رويدادهاي تاريخي مهم ديگري که با ساخت ابزارهاي خاک ورز از ابتداي قرن هيجدهم به بعد ارتباط داشتند عبارت اند از: 1721.عرضه گاو آهن چرخدار با تيغه چدني و صفحه برگردان مدور. 1760.ساخت صفحه برگردان خميده. 1798.طراحي يک گاوآهن برگردان دار با محاسبات رياضي به وسيله توماس جفرسون. 1813.اختراع گاوآهن برگردان دار چدني با تيغه صفحه برگردان دار و کفش جدا کننده  1820.عرضه کولتيواتور اسبي بيلچه دار براي خاک ورزي و دفع گياهان هرز بين رديف کشت. 1837.ساخت گاوآهن فولادي با تيغه و صفحه برگردان يکپارچه به وسيله جان دير ، آهنگر اهل ايي نوي آمريکا ، اين گاوآهن شخم در خاکهاي چسبنده را عملي ساخت. 1847.اختراع گاوآهن بشقابي.

1850.به کارگيري تراکتورهاي غول پيکر بخاري براي شخم از اين سال به بعد.(تصویر 3.1)

 

 

 

   

              1868.ارائه طرح صفحه برگردان سه لايه که هنوز رواج دارد به وسيله جان لين. 1869.اختراع چنگه دندانه فلزي. 1877.اختراع ديسک داراي پره هاي مقعر . 1829.عرضه نخستين تراکتور بنزيني در ايالات متحده و جايگزيني تدريجي دام با آن . 1907.ساخت ماشين شخم يا گاوآهن خودگردان در آلمان . 1914-18.شتاب گيري مکانيزاسيون به دليل کاهش نيروي کار و افزايش تقاضا براي توليدات کشاورزي. 1920.ارائه طرح هاري فرگوسن براي اتصال چهار نقطه مکانيکي گاوآهن . 1924.ساخت ديسک يک زانويي (آفست). 1930.عرضه خاک ورزهاي دوار ساخت سوييس در ايالات متحده . دهه 930 توسعه گاوآهن سوار  قابل اتصال به سيستم اتصال سه نقطه (ابتدا در انگلستان) 1941.عرضه جک هاي هيدروليک روي ابزارهاي کشيدني . 1941 تا 1945.شتاب روند مکانيزاسيون کشاورزي بر اثر جنگ جهاني دوم . 1953.تکامل مکانيسم ايمني گاوآهن ها. دهه 1960.عرضه کولتيواتور هاي دوار و تنک کنهاي انتخابي. پس از جنگ جهاني دوم در نتيجه پژوهش هاي مرکاز علمي و آموزشي طرحهاي جديدي از گاوآهن و ساير ابزارهاي خاکورز ارائه شد . اين پژوهشها بر اساس درک صحيح فرايند خاکورزي و در راستاي اصلاح کيفيت کار ابزارهاي خاک ورز ؛ کاهش مقاومت خاک در برابر اين ابزارها ؛ و دستيابي به ويژگيهايي چون سبکي ، مقاومت و دوام زياد ، سهولت سرويس و نگهداري ، کارايي بالا و ساير مشخصات مطلوب براي سازندگان بود .   هدفها و نتايج عمليات خاکورزي هدفهاي اصلي عمليات سالانه خاک ورزي عبارت اند از ايجاد شرايطي مطلوب و پايدار در خاک که ضمن ايجاد بستري مناسب براي بذر ، زمينه مطلوبي براي تکامل ساقه و ريشه يا غده گياه فراهم کند . علاوه بر اين ، در انجام اين عمليات اختلاط کامل بفاياي گياهي و کود هاي مختلف با خاک ، سهولت حرکت و کار ماشينهاي کاشت و داشت ، و نيز مبارزه با عوامل زيان آور براي گياه مورد نظر است . به طور خلاصه مي توان ايجاد و حفظ نرمي يا پوکي خاک را مهمترين هدف خاک ورزي دانست. نتايج مورد انتظار از انجام عمليات خاک ورزي را مي توان به شرح زير خلاصه کرد : 1.سر و سامان دادن به وضعيت بقاياي گياهي براي کاهش مزاحمت آنها در عمليات بعدي ، از طريق مدفون ساختن بقايا در خاک ، اختلاط آنها با خاک ، باقي گذاردن آنها در سطح خاک و يا ترکيبي از دو يا سه روش فوق. 2.هوادهي به خاک براي تامين ميزان هواي مطلوب براي حيات و فعاليت ميکروراگانيسم هاي خاک. 3.کنترل گياهان هرز از طريق دفع آنها ، مدفون ساختن بذر هاي سطحي گياهان هرز و افزايش درجه تاثير مواد شيميايي سازنده علف کش . 4.مخلوط کردن سموم ، کودهاي دامي ، کودهاي سبز و کودهاي شيميايي با خاک . 5.تامين شرايط مطلوب براي نفوذ رطوبت در خاک و جلوگيري از تبخير سطحي . 6.کنترل حشرات از طريق زير خاک کردن بقاياي گياهي حامل لارو حشرات . 7.کنترل دماي لازم براي جوانه زني بذر . 8.نرم کردن و تثبيت خاک در حد مورد نياز به منظور تماس همه جانبه خاک با بذر ، جذب رطوبت لازم براي جوانه زني بذر ، و توسعه ريشه . 9.صاف کردن زمينهاي ناهموار ، ايجاد شيار و پشته براي کاشت مجدد و آبياري و نيز ايجاد سطحي مطلوب براي کار ماشينهاي برداشت . 10.کنترل فرسايش خاک از طريق ايجاد سطحي سست و مالچ مانند ، تراس بندي ، يا باقي گذاشتن بقاياي گياهي در سطح خاک (برنگرداندن خاک با استفاده از گاوآهنهاي قلمي چيزل).   روشهاي خاک ورزي عمليات خاک ورزي براي آماده سازي بستر بذر اغلب به عمليات اوليه و ثانويه تقسيم بندي مي شود ؛ البته تمايز اين دو از يکديگر هميشه ممکن نيست . يکي از عمليات مقدماتي خاک ورزي کار ابتدايي و اصلي روي خاک دست نخورده و به منظور کاهش مقاومت و پيوستگي خاک ، پوشاندن بقاياي گياهي سطحي ، و همگن سازي ساختار خاک است . اين عمل با «گاوآهن» انجام مي شود . عمليات ثانوي خاکورزي به دنبال عمليات اوليه به منظور تهيه بستر بذر و با چنگه (هرس) اجرا مي شود. اين دو سري عمليات روش متداول خاکورزي را تشکيل مي دهند ؛ در حالي که مهندسان ماشينهاي کشاورزي و کارشناسيان گياه شناسي و خاک شناسي عقيده دارند که اجراي دائمي اين روش افراط در عمليات خاک ورزي است و نتايج نامطلوب دارد . از اين رو در سالهاي اخير روشهاي ديگري از جمله کهينه خاکورزي ، مک خاکورزي ، بي خاکورزي ، و ورز-کاشت مورد توجه قرار گرفته است . چنين روشهايي مي تواند سبب کاهش انرژي مکانيکي و کار مورد نياز چنين روشهايي مي تواند سبب کاهش انرژي مکانيکي و کار مورد نياز ، به حداقل رساندن تعداد دفعات رفت و آمد ماشين بر روي خاک ، کاهش فرسايش و ذخيره رطوبت خاک شود . با اين حال ، اجراي اين روشها ممکن است به ويژه در ارتباط با بقاياي گياهي ، آفات گياهي و کنترل گياهان هرز مسائل جديدي به وجود آورد.   ابزارهاي خاک ورزي اوليه اين ابزار ها که گاوآهن ناميده مي شوند به جاي بيل کا ابزاري سنتي و بسيار مناسب ولي کم بازده است براي شخم به کار گرفته ميشوند . گاوآهنها انواع مختلف دارند که هر يک بر حسب شرايط خاص منطقه و زمين به کار گرفته مي شوند. تا پيش از رواج تراکتور براي به کار انداختن گاوآهن ها ، از نيروي کششي دام (عمدتا اسب و گاونر) استفاده مي شد . انواع مختلف گاوآهنهاي دامي سالهاي دراز مورد استفاده بوده اند . در ايران نوع خاصي از گاوآهنهاي دامي به نام گاوآهن بومي يا سنتي (تصویر 4.1) رايج بود که هنوز هم در بعضي از مناطق کشور به کار برده مي شود . کيفيت کار اين گاوآهن با نوع برگردان دار اروپايي قابل مقايسه نيست ؛ ولي متاسفانه به خاطر عدم ترويج گاوآهن هاي برگردان دار دامي ، تا قبل از ورود انواع تراکتوري از دام به عنوان قدرت کششي موثر در کشاورزي ايران استفاده مناسبي نشده و بيل سالها تنها وسيله مفيد براي شخم بوده است و حتي هنوز هم در بعضي مناطق کاربرد گسترده دارد.

 

 

                           

 

 

 

 

 

 

 

 

    انواع گاوآهن گاوآهن ها را مي توان در دو گروه اصلي برگردان دار و مخصوص طبقه بندي کرد . کار گاوآهنهاي برگردان دار که از متداولترين ابزارهاي شخم اند شبيه کار بيل است . امروز انواع و اندازه هاي مختلف گاوآهنهاي برگردان دار تراکتوري مورد استفاده قرار ميگيرند . انواع دامي اين گاو آهن ها نيز تا قبل از رواج تراکتور استفاده گسترده اي داشته است. گاوآهنهاي بشقابي ، چيزل و دوار و همچنين زير شکنها در گروه مخصوص قرار ميگيرند ؛ زيرا اين گاوآهنها فقط در موارد خاصي که استفاده از گاوآهنهاي برگردان دار ميسر نيست يا توصيه نمي شود ، به کار مي روند.   ابزار هاي خاک ورزي ثانويه پس از شخم ، زمين در عمقي معمولا برابر با عمق خاک زراعي کلوخه مي شود . بستر بذر در صورتي آماده خواهد شد که کلوخه هاي سطحي در عمق کمتر (حدود نصف) از عمق شخم شکسته شوند و در صورت لزوم لايه سطحي خاک تثبيت شود . درجه خرد شدند کلوخها بستگي به نوع و اندازه بذر و احتمال تثبيت بستر بذر بستگي به نوع و وضعيت خاک زراعي دراد . خاک ورزي ثانوي مي تواند در دفع گياهان هرز و در نتيجه حفظ رطوبت خاک نيز موثر واقع شود . ابزارهاي خاک ورزي ثانوي در انواع و شکلهاي مختلف عرضه شده اند و با استفاده از هر يک از آنها ، به تنهايي يا همراه نوع ديگر ، ميتوان بستر نهايي بذر را تهيه کرد . ديسک ها ، کولتيواتور مزرعه ، خاک همزن (در موارد خاص) ، چنگه ها ، غلتکها و ماله ها ابزارهاي خاکورزي ثانوي محسوب مي شوند.

 

 

منبع: ماشینهای خاکورزی به تالیف استاد احمد شفیعی انتشارات مرکز نشر دانشگاهی

 

 

 

 

چگونه بهترین تراکتور را انتخاب کنیم؟

 

 

بهترین تراکتور

هدف تست تراکتور ارزیابی عملکرد تراکتور از مارکها و مدلهای متفاوت است ، اطلاعات جمع آوری شده از تراکتور در شرایط کاملا مشابه انجام شده است.تست تراکتور عموما برای ارزیابی محور تواندهی ، عملکرد مالبندی و ...

 

 

متناسب بودن تراکتور و وسایل ضمیمه

 

 

متناسب بودن تراکتور

هنگامی که بخواهیم یک وسیله کشاورزی را با تراکتوری به کار اندازیم، سه عامل مهم را بایستی در نظر بگیریم:

 
1- تراکتور نبایستی در حالت بیش باری باشد وگرنه...
 

 

اهداف مکانیزاسیون

 

 

اهداف مکانیزاسیون

نتایج بررسی های متعدد در کلیه مجامع علمی دنیا اعم از شرق یا غرب نشان داده است که کاربرد ماشینهای کشاورزی کلیه عملیات کاشت، داشت و برداشت را با کیفیتی بسیار مطلوب و دقت زیاد انجام می دهد.
 
 

 

گلخانه داری

 

 

گلخانه داری

·         مجموعه ای از تجربه های گلخانه داری که بکارگیری هر یک از این تجربیه میتواند مانع از بروز اشتباعات یا ضررهای مالی زیاد برای یک گلخانه دار شود. این تجارب بعضا با صرف هزینه های کلان به دست آمده است و ...

 

 

انتخاب ، آزمون و ارزیابی ماشین ها و ادوات کشاورزی

 

 

انتخاب ادوات کشاورزی

انتخاب ماشین به مفهوم گزینش بر اساس عملکرد احتمالی ، برای مصرف کننده بالقوه آن می باشد . این عملکرد از مقایسه ماشین ها در مزرعه تعیین می گردد . عملکرد فنی ماشین ها ، تنها یکی از مواردی است که مورد ارزیابی واقع می شود.
 
 

 

تکثیر سانسوریا بوسیله قلمه برگ

 

سانسوریا

سانسوریا چند ساله و همیشه سبز است، برگ های شمشیری و کشیده ای به رنگ سبز دارد.در انگلیس به آن زبان مادر شوهر نیز میگویند.اقلیم اصلی این گیاه غرب آفریقا است...

 

 

پرورش گل

 

 

پرورش گل

·         چه چیزهایی به رشد گیاه آسیب میزند؟ نور و هوا، آب و گرما، خاک مناسب از جمله عواملی است که سبب رشد و گلدهی گیاه می شوند. نور زیاد، نوسانات شدید دمای هوا یا ...

 

 

 

آبیاری سطحی

 

 

آبیاری سطحی

·         آبیاری سطحی يكی از رايج ترين سیستم های آبیاری در جهان و کشور ماست. براساس آمار، بیش از 95درصد اراضی کشور، در حال حاضر تحت روش سیستم آبیاری سطحی است.راندمان فعلی آبیاری سطحی در کشور . . .

 

 

 

گیاه پزشکی چیست؟

 

 

گیاه پزشکی چیست؟

آسیب‌شناسی گیاهی (به انگلیسی: plant pathology)‏ بیماری‌شناسی گیاهی (به انگلیسی: phytopathology)‏ یا گیاه‌ پزشکی شاخه‌ای از علوم مرتبط با کشاورزی است که به دنبال ...

 

 

 


تنظیمات
مطالب مرتبط

یادداشت کاربران
درج یک یادداشت :
6 + 7 = ?

سبد خرید

ورود

ثبت نام
این برنامه را نصب کن !